نقش نظام بخش تصورات و اصول عقل در فلسفه کانت

نویسندگان

سیدمسعود سیف

استادیار دانشگاه بین المللی امام خمینی قزوین

چکیده

کـانت تـصورات مـحض عقل، یعنی خدا، جهان و نفس، را دارای دو کاربرد متفاوت می­داند؛ یکی کاربرد نادرست آنها که وی آن را کاربرد متعالی می­نامد و در آن برای تصورات، مابه ازای خارجی در نظر گرفته می­شود. در این کاربرد، تصورات دارای نقش قوام بخش­اند. دیگری کاربرد درست آنهاست که کانت آن را کاربرد حلولی تصورات می­نامد و در آن تصورات صرفاً متوجه مفاهیم محض فاهمه و کاربرد آنهاست. نقش تصورات در این کاربرد نظام­بخشی است؛ به این معنا که تصورات وحدت و تلائم شناخت حاصل از فاهمه را تبیین می­کنند. در این مقاله نظر کانت درباره نقش تصورات و اصول محض عقل مورد نقد و بررسی قرار گرفته است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

نقش نظام بخش تصورات و اصول عقل در فلسفة کانت

کـانت تـصورات مـحض عقل، یعنی خدا، جهان و نفس، را دارای دو کاربرد متفاوت می­داند؛ یکی کاربرد نادرست آنها که وی آن را کاربرد متعالی می­نامد و در آن برای تصورات، مابه ازای خارجی در نظر گرفته می­شود. در این کاربرد، تصورات دارای نقش قوام بخش­اند. دیگری کاربرد درست آنهاست که کانت آن را کاربرد حلولی تصورات می­نامد و در آن تصورات صرفاً متوجه مفاهیم محض فاهمه و کاربرد آنهاست. نقش تصورات در این کاربرد نظا...

متن کامل

نقش نظام‌بخش تصورات و اصول عقل در فلسفة کانت

کـانت تـصورات مـحض عقل، یعنی خدا، جهان و نفس، را دارای دو کاربرد متفاوت می­داند؛ یکی کاربرد نادرست آنها که وی آن را کاربرد متعالی می­نامد و در آن برای تصورات، مابه ازای خارجی در نظر گرفته می­شود. در این کاربرد، تصورات دارای نقش قوام بخش­اند. دیگری کاربرد درست آنهاست که کانت آن را کاربرد حلولی تصورات می­نامد و در آن تصورات صرفاً متوجه مفاهیم محض فاهمه و کاربرد آنهاست. نقش تصورات در این کاربرد نظا...

متن کامل

نسبت عقل و دین در فلسفه کانت

نسبت دین و عقل در فلسفه کانت از جمله موضوعاتی است که داوری سریع و قطعی در مورد آن دشوار است. در این مقاله سعی می شود با توجه به آثار مهم کانت و به ویژه با تأکید بر دین فقط در محدوده عقل موضع حقیقی و واقعی کانت در این مورد کشف و تشریح شود. با توجه به ایده آلیسم استعلایی و اصالت بخشی به خودآیینی عقل در فلسفه نقدی و نیز با دقت در استعاراتی که کانت در آثار خود به کار می برد، به این نتیجه متمایل می ...

متن کامل

نقش آزادی در فلسفه اخلاق کانت

آزادی یک مفهوم اساسی در فلسفه کانت است که در هر دو بخش نظری و عملی فلسفه او نقش دارد هر چند نقش آن در فلسفه عملی بسیار مهم‌تر است. کانت در فلسفه اخلاق خود آزادی را مبنای استدلال بر اخلاق قرار داده است و برای رفع این نگرانی که شاید اخلاق چیزی جز توهم نباشد چنین استدلال می‌کند که اگر ما دارای اراده‌ای آزاد باشیم در آن صورت اخلاق واقعی است و قانون اخلاق برای همه ما معتبر است. در این مقاله به بررسی...

متن کامل

رابط عقل و خدا در فلسفه کانت

اکثر کسانی که در حوزه فلسفه و همینطور دین کار می کنند، به خوبی می دانند که کانت عقل نظری را ناتوان از شناخت خدا اعلام می کند و معتقد است ما اگر بخواهیم وجود متعلق این مفهوم عقلی را ثابت کنیم، باید از طریق دیگری غیر از عقل نظری مبادرت به انجام چنین کار کنیم. اما فهم اینکه کانت چرا عقل نظری را ناتوان از شناخت خدا اعلام می کند و سپس در جستجوی آن است که از طریق دیگری غیر از عقل نظری وجود آن را ثابت...

جایگاه فرولایه فوق محسوس در نظام فلسفه کانت

کانت در فلسفه استعلایی خویش، پدیدار (فنومن) را حقیقتی تألیف یافته از کثرات شهود حسی و مقوّمات پیشینی ذهن معرفی کرده و آن‌را از ناپدیدار (نومن) تفکیک کرده است. به‌عقیده وی، ساحت «محسوس» طبیعت، ساحتی تجربی، متعیّن و مکانیکی است که تحت مفاهیم و اصول پیشینی ذهن و فاهمه، کلیت و ضرورت یافته است، حال آنکه ساحت «فوق محسوس» از مفاهیم و اصول متعیّن فاهمه آزاد است. عرصه اخیر که به‌عنوان عرصه اعیان و حقایق فی...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
پژوهش های فلسفی

جلد ۱، شماره ۲۰۲، صفحات ۷۷-۸۸

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023